درمان تحت آرامبخشی
آرامبخشی به معنی استفاده از دارو برای کاهش اضطراب یا کنترل رفتار بیماران برای انجام درمان های مختلف پزشکی و دندانپزشکی است . استفاده ازدارو و آرامبخشی برای بعضی از عکسبرداری ها ( MRI یا CT.SCAN ) درکودکان یا معاینات سیستم گوارشی ( آندوسکوپی و … ) تقریبا ضروری است. آرامبخشی سطوح مختلفی دارد واز خفیف تا عمیق طبقه بندی می شود. در آرامبخشی خفیف ، عموما اضطراب بیمار کم می شود وبیمار می تواند به طور پیوسته به دستورات کلامی و تحریکات ، پاسخ متناسب دهد. درسطوح متوسط وعمیق آرامبخشی ، پاسخ بیمار به تحریکات کمتر می شود وبیمار به خواب عمیقی می رود.
در بیهوشی عمومی بیماربا تحریکات بیدار نمی شود وبرای حفظ تنفس به کمک دستگاه نیاز دارد. از آنجا که آرامبخشی وبیهوشی درادامه هم قراردارند وخط مرزی قطعی ، بین این دو نیست وخطر عمیق شدن هر مرحله از کار وجود دارد، آرامبخشی باید توسط فرد متخصص به مدیریت راه هوایی و اورژانس انجام شود ودرمان در محیطی صورت بگیرد که امکانات درمانی ودارویی مناسب وجود داشته باشد.متاسفانه با بروز پوسیدگی های دندانی درسن کم ، نیاز به درمان های پیچیده دندانپزشکی درکودکانی که هنوز همکاری ندارند ، زیاد شده است. همچنین کودکان ، نوجوانان وبزرگسالانی هستند که ترس زیادی از انجام درمان های دندانپزشکی دارند. مداخله دارویی جهت کسب همکاری یا کاهش اضطراب بیماران با عنوان آرامبخشی در دندانپزشکی ( خواب آوری ) شناخته می شود. انتخاب درمان تحت آرامبخشی یا بیهوشی عمومی براساس شرایط بیمار و وضعیت پوسیدگی ها ودرمان های مورد نیاز صورت می گیرد .
پایه واساس دندانپزشکی کودکان، توانایی هدایت کودکان بر اساس تجربیات مثبت دندانپزشکی است. انجمن دندانپزشکی کودکان آمریکا تاکید می کند که هدف فقط انجام درمان نیست، بلکه افزایش ارتباط دندانپزشک با کودک و همکاری با پدر و مادر برای پیشبرد نگرش مثبت و بهداشت خوب دهان و دندان است. این هدف حرفه دندانپزشکی کودکان است.
براساس شرایط مختلف مانند سن، محدودیت های فیزیکی وذهنی یا تجربیات قبلی ناخوشایند و …. امکان انجام درمان های دندانپزشکی با روش های متداول وجود ندارد. استفاده از محدود کننده های فیزیکی، یا سایر روش های برخورد، امروزه دیگر توجیه علمی ندارد. تاثیر طولانی مدت و ناخوشایند روانی درمان تحت شرایط سخت و عدم امکان درمان ایمن و با کیفیت در حالی که بیمار همکاری ندارد، کنترل داروئی بیماران را به دندانپزشکی وارد کرد. استفاده از آرامبخشی ( خواب آوری ) یا بیهوشی بر اساس همین فلسفه است.
اهداف دادن دارو ( آرامبخشی یا بیهوشی ) در بیماران عبارتند از: 1) حفظ و نگهداری بیمار 2) به حداقل رسیدن ناراحتی و درد بدنی 3) کنترل اضطراب، به حداقل رساندن آسیب روانی و افزایش توانایی برای فراموشی 4) انجام کامل درمان با کیفیت و ایمنی بالا 5) باز گرداندن بیمار به وضعیت فیزیولوژیک که امکان ترخیص ایمن را بدهد.
چندین سال است که دانشکده های دندانپزشکی عمده کشور ( شهید بهشتی، تهران و مشهد ) دوره فلوشیپ دندانپزشکی بیمارستانی را زیر نظر وزارت بهداشت برای ارتقا مهارت و کیفیت دندانپزشکان متخصص کودکان برای درمان های دندانپزشکی تحت بیهوشی یا خواب آوری ارائه کرده است. امیدواریم با افزایش مهارت و به روز کردن دانش خود بتوانیم گام موثرتری در ارائه خدمات به کودکان داشته باشیم.
