اینستاگرام
نویسنده: دکتر نرجس امیری
صفحه اصلی مطالب ارسال شده توسط دکتر نرجس امیری
مقالات
12 فروردین 1403 توسط دکتر نرجس امیری 0 دیدگاه

قطره SDF

روش های غیر تهاجمی در دندانپزشکی مزایای زیادی دارد. عدم تراش دندان و حفظ ساختمان دندان، کاهش زمان کار، عدم وجود درد و بدنبال آن عدم نیاز به بی حسی از مزایای این درمان ها است. از جمله این روش ها استفاده از ترکیبات دارای فلوراید نقره است. SDF مخفف سیلور دی آمین فلوراید ترکیبی حاوی فلوراید نقره است. عملکرد SDF به این صورت است که جلوی پیشرفت پوسیدگی را می گیرد هر چند حفره پوسیدگی را حذف نمی کند؛ در واقع نقره اثر ضد میکروبی دارد و فلوراید سبب رمینرالیزاسیون (معدنی شدن مجدد) دندان ضعیف شده می شود.

از سال ۱۹۶۹ SDF برای پیشگیری از پیشرفت پوسیدگی در کودکان خردسال، کاهش حساسیت دندان در دندان های دائمی در حال رویش و کاهش حساسیت ریشه دندان های افراد مسن استفاده می شد. در سال ۲۰۱۴ سازمان غذا و دارو آمریکا و در سال ۲۰۱۷ انجمن دندانپزشکی کودکان آمریکا استفاده از آن را برای افراد با شرایط ویژه ( کودکان خردسال با همکاری ضعیف، افراد ساکن در مناطق محروم یا افرادی که نمی توانند مدت طولانی روی یونیت قرار بگیرند) تایید کرد.

هر چند کاربرد این قطره آسان است اما تغییر رنگ سیاه دندان بعد از استفاده مهمترین عیب آن محسوب می شود. با توجه به تغییر رنگ سیاه، کاربرد قطره SDF در دندان های عقب بسیار مطلوب است و در دندان های جلو باید حتما قبل از استفاده تغییر رنگ دندان برای بیمار یا والدین بیمار توضیح داده شود. در دندانپزشکی کودکان انتظار بر این است که با استفاده از این قطره، رعایت بهتر بهداشت و تغذیه در خانه پوسیدگی پیشرفت نکند و با بزرگتر شدن کودک امکان درمان ترمیمی مناسب در مطب فراهم شود. نکته مهم این است که قطره SDF برای دندان هایی که پوسیدگی عصب دندان را درگیر کرده است یا آبسه دارند، کارایی ندارد.

ادامه مطلب
مقالات
12 فروردین 1403 توسط دکتر نرجس امیری 0 دیدگاه

تزریق بی‌حسی با دستگاه الکترونیکی کنترل کننده سرعت و جریان

شاید مهمترین چالش دندانپزشکی کودکان بخش تزریق بی حسی باشد. ترس از سوزن و آمپول یکی از مهمترین دلایل عدم مراجعه و ترس کودکان از دندانپزشکی است. تلاش برای حذف تزریق  تاکنون موفقیت آمیز نبوده است. اما تلاش برای کاهش ناراحتی ناشی از تزریق انجام شده است.

دردی که بیمار در هنگام تزریق بیحسی احساس می کند به دو دلیل است:

1. درد در هنگام وارد شدن سرسوزن که با استفاده از ژل های بی حسی موضعی تا حدی کم می شود.

2. اما عمده دردی که بیمار احساس می کند به دلیل فشاری است که ماده بیحسی به بافت های اطراف وارد می نماید.

یکی از دستگاه های جدید در عرصه تزریق بدون درد، دستگاه وایرلس iCT Injection  است. مهمترین مزیت این دستگاه ها تزریق آهسته و یکنواخت داروی بی حسی است که سبب کاهش درد ناشی از تزریق می شود همچنین ظاهر مطلوب تر دستگاه نیز به کاهش اضطراب کودکان کمک می کند.

تجربه شخصی بعد از مدتی استفاده از دستگاه iCT injection   کارایی بسیار خوب آن را در تزریق های فک بالا به خصوص ناحیه پالاتال نشان داده است.

ادامه مطلب
مقالات
13 بهمن 1402 توسط دکتر نرجس امیری 0 دیدگاه

تغییر رنگ دندان به علت استفاده از قطره آهن

آهن یکی از عناصر ضروری و حیاتی برای رشد و تکامل است. حدود ۳/۲ کودکان در کشورهای در حال توسعه از کم خونی ناشی از فقر آهن رنج می برند، در حالی که این عدد در کشورهای توسعه یافته ۱-۲٪ است. کودکان ۶ تا ۱۸ ماهه بسیار مستعد فقر آهن هستند که ممکن است به کاهش توانایی یادگیری، اختلالات شناختی، کاهش مقاومت بدن در برابر بیماری ها و در نهایت کیفیت زندگی منجر شود. به همین علت مکمل آهن به عنوان بخشی از برنامه مراقبت از کودکان به نوزادان بالای ۶ ماه تجویز می شود. یکی از نگرانی های عمده به دنبال تجویز این مکمل ها تغییررنگ دندان های شیری به خصوص دندان های قدامی (جلویی)‌ کودک است. معمولا این مکمل ها در این گروه سنی به صورت قطره عرضه می شود.

در این بحث در مورد تغییر رنگ به دنبال چند نوع قطره آهن متداول و رایج در بازار روز ایران بحث می شود. اگر برای خرید قطره آهن به داروخانه مراجعه کنید با مارک ها و برند های مختلفی مواجه می شوید. همواره برندهای جدید با خواص بهتر و متفاوت به بازار ارایه می شوند.

اما قبل از آن چند نکته یادآوری می شود.

１.   پوسیدگی دندان های شیری بحثی جدا از تغییر رنگ دندان ها است. گاهی دندان های کودک پوسیدگی دارد یا بعضی نقاط مینای دندان کودک شیرخوار ناهمواری هایی وجود دارد و به دنبال مصرف مکمل آهن، این ناحیه ها بسیار بیشتر از مینای سالم دندان، رنگ می گیرند. تمامی مطالعات هم نشان داده اند که آهن روی مینای ناسالم بسیار بیشتر از مینای سالم رسوب می کند و در این کودکان با مصرف آهن تغییر رنگ بسیار بیشتر رخ می دهد.

２.   گاهی والدین برای کاهش طعم بد قطره آهن، آن را با انواع آب میوه ها مخلوط می کنند. این مساله باعث می شود کودک میزان زیادی آب میوه شیرین همراه با قطره آهن مصرف کند. این کار سبب افزایش آسیب مینایی، ریسک پوسیدگی و همچنین تغییررنگ دندان شود.

در ادامه این مطلب چند نوع قطره آن موجود در بازار ایران با تاکید بر خواص آن از نظر تغییر رنگ دندانی آورده می شود. قطعا انتخاب نوع قطره مناسب کودک شیرخوار با نظر پزشک کودکان باید باشد؛ و می دانیم که برندها و مارک ها دایما در حال تغییر و به روز شدن است، دقت در ماده موثر و تکنولوژی ساخت می تواند کمک کننده باشد.

قطره قدیمی و همچنان موجود در مراکز بهداشتی فروس سولفات است. این قطره ها پتانسیل ایجاد تغییر رنگ حتی روی دندان های سالم را دارند. بهترین کار این است که قطره آهن را در عقب دهان کودک بچکانید، بعد از آن کمی آب بهداشتی به کودک بدهید و سپس دندان های شیرخوار را با پارچه یا مسواک نرم پاک کنید. شیرین کننده این قندها اصولا غیر پوسیدگی زا است بنابراین نقشی در پوسیدگی دندان ندارند؛ هرچند تغییر رنگ را می بینیم. با وجود آن که این قطره ها میزان مناسبی از آهن را برای کودک تامین می کنند مزه نامطلوبی هم دارند و در بعضی کودکان مشکلات گوارشی ایجاد می کنند.

معایب قطره های آهن مبتنی بر فروس سولفات یعنی تغییر رنگ دندان، مشکلات گوارشی و طعم نامطلوب باعث شده بود تا مشکلاتی برای کودک شیرخوار و خانواده ایجاد شود تا جایی که گاهی از مصرف آن اجتناب می کردند. به همین علت تلاش برای کاهش عوارض مکمل های آهن انجام شد. یکی از مهمترین روش ها پوشاندن مولکول های آهن در غلافی میکروسکوپی است تا آهن با سطح دندان برخورد نداشته باشد. لیپوزوم ها از جمله موادی هستند که برای این هدف معرفی شده اند. مصرف مکمل های پوشیده شده (کپسوله شده) با لیپوزوم ها یک روش عالی برای کاهش عوارض نامطلوب و تامین آهن مورد نیاز بدن است. با توجه به این تکنولوژی مصرف این مکمل ها مشکلات گوارشی ایجاد نمی کنند. مزه بدی ندارد و رنگ دندان را هم تغییر نمی دهد. امروزه قطره های آهن بر پایه فن آوری لیپوزومال یکی از متداول ترین و رایج ترین فرم های آهن موجود در بازار است. بعضی قطره های آهن هم به فرم سوکروزومیال است که این فرم هم عوارض گوارشی کم است و تغیبر رنگ دندان ها کم گقته شده است. قطعا انتخاب نوع قطره آهن و برند آن بر اساس نظر پزشک، نیاز و شرایط کودک است.

نتایج تحقیقات دانشگاهی نیز نشان داده است که تغییر رنگ قطره های مبتنی بر تکنولوژی کپسوله شدن به طور معنی داری کمتر از قطره های فروس سولفات است. به طوری که چشم تغییر رنگی را متوجه نمی شود. هر چند تغییرات فردی مثلا ترکیب بزاق، ساختار مینایی دندان ، رژیم غذایی کودک و … می تواند در یک کودک تاثیر گذار باشد.

در انتها از آقای دکتر ابراهیم صفرزاده (پزشک و متخصص اطفال و نوزادان) که در تهیه این مطلب راهنمایی های ارزنده ای فرمودند تشکر می شود.

منابع

  1. Abbasi M, Mazhari F…. Color change of primary teeth following exposure to an experimentally synthesized liposomal nano-encapsulated ferrous sulfate drop versus the commercially available iron drops. Pediatric Dental J: 2021; 31(3),256-267.

ادامه مطلب
مقالات
16 آذر 1402 توسط دکتر نرجس امیری 0 دیدگاه

پرسش های مهم دندانپزشکی تحت بیهوشی یا آرامبخشی

درمان تحت بیهوشی بهتر است یا خواب آوری؟

اصولا پاسخ قطعی به این پرسش وجود ندارد. این یک تصمیم براساس شرایط دهان کودک، تعداد پوسیدگی ها و نظر دندانپزشک و متخصص بیهوشی است.

چه کسانی می توانند از این خدمات بهره ببرند؟

 کسانی که به علت سن کم یا اضطراب زیاد، ناتوانی های فیزیکی یا جسمی امکان انجام درمان های دندانپزشکی تحت شرایط متداول یعنی با استفاده از بی حسی موضعی را ندارند؛ این افراد توسط متخصص بیهوشی با کمک داروهای مشخص تحت خواب آوری یا بیهوشی قرار می گیرند و سپس درمان های دندانپزشکی انجام می شود.  با توجه به این که کودکان کم سن بخش عمده ای از این گروه هستند در متن زیر بیشتر در مورد درمان کودکان تحت بیهوشی یا خواب‌ آوری توضیح داده می شود. در واقع شرایط درمان برای بزرگسالان با کمی تفاوت مشابه است.

مساله مهم دیگر سلامتی کودک است. هر گونه بیماری، سابقه حساسیت، مصرف دارو یا تاریخچه درمان های قبلی پزشکی یا دندانپزشکی قبل از کار باید بررسی شود. اصولا انجام درمان های دندانپزشکی تحت بیهوشی یا خواب آوری برای اکثر کودکان قابل انجام است اما شرایط کارمتفاوت است. اگر بیماری های کنترل شده ای مثل بیماری قلبی مادرزادی، دیابت، آسم با … وجود دارد؛ با مشورت پزشک متخصص می توان درمان ها را به صورت معمول انجام داد و گاهی برای بیماران با بیماری های زمینه ای پیشرفته به انجام درمان ها در بیمارستان و با شرایط کنترل شده تر نیاز است.

چه نکاتی قبل از درمان باید بررسی شود؟   

۱- سلامتی کامل کودک

۲- داشتن آزمایش خون. امروزه بین متخصصین بیهوشی در مورد ضرورت داشتن آزمایش خون قبل از درمان های بیهوشی یا خواب آوری اختلاف نظر است. بعضی از متخصصین با توجه به منابع جدید الزامی به تهیه آزمایش خون در کودکان سالم ندارند و گروهی به ضرورت وجود آزمایش در حدود ۶ ماه اخیر معتقد هستند. قطعا قبل از کار دندانپزشک با هماهنگی با متخصص بیهوشی این مساله را با شما مطرح می کند.

۳- در بعضی مراکز درمانی اجازه کتبی از پزشک اطفال درمورد تایید سلامتی کودک  قبل از کار باید تهیه شود.

در روز قبل از درمان دندانپزشکی تحت بیهوشی یا خواب آوری چه مسائلی را باید در نظر بگیریم؟

یادمان باشد فرقی نمی کند کودک قرار است تحت بیهوشی درمان شود یا خواب آوری . رعایت تمام شرایط زیر برای هر دو روش درمانی ضروری است

۱- مساله مهم  سلامتی کودک در روز عمل دندانپزشکی است؛ هر گونه بیماری عفونی تب دار عمل را کنسل می کند و باید تا بهبودی کامل کودک، درمان به تعویق افتد. در مورد سرماخوردگی های جزئی یا زمان بهبودی بعد از بیماری باید با متخصص بیهوشی مشورت شود.

۲-  قبل از عمل دندانپزشکی تحت بیهوشی یا خواب آوری کودک باید ناشتا باشد. ناشتا بودن یعنی عدم مصرف هیچ غذای جامد  و مایع یا حتی آب در یک زمان محدود. زمان ناشتایی بر اساس سن کودک بین ۶ تا ۸ ساعت برای غذاهای جامد و شیر و ۲ ساعت برای آب یا مایعات شفاف  است؛ در مورد زمان ناشتایی قبل از عمل با شما هماهنگ می شود . ناشتا بودن مساله بسیارمهمی در تمام درمان های همراه با بیهوشی یا خواب آوری است و بعضی والدین فکر می کنند کمی آب یا شیر قبل از درمان مشکل مهمی نیست در حالی که می تواند مشکلات اساسی برای روند بیهوشی یا خواب آوری ایجاد کند و در اکثر مواقع باید عمل کنسل شود. با توجه به این که اکثر درمان ها در صبح برنامه ریزی می شود ناشتا نگه داشتن کودک سخت نیست و باید با دیر خواباندن و دیر بلند شدن کودک یا سرگرم کردن کودک این مساله را حل کرد.

نکات مهم در روز درمان دندانپزشکی تحت بیهوشی یا خواب آوری چیست؟

۱-  در روز عمل حضور پدر، مادر ، قیم قانونی کودک الزامی است. مدارک شناسایی والدین و کودک باید وجود داشته باشد.

 ۲-  عکس های رادیولوژی (در صورتی که دارید) و  مدارک پزشکی مورد نیاز فراموش نشود.

۳-  یک دست لباس راحتی و پتوی کوچک هم لازم است.

۴-  معمولا این زمان، اولین برخورد والدین با مرکز درمانی، متخصص بیهوشی و پرسنل اتاق عمل است. در این مرحله دوباره تاریخچه پزشکی کودک مرور می شود ودر پرونده ثبت می شود؛ پرونده کودک کامل می شود و سرپرست کودک فرم رضایت نامه را امضا می کنند.

۵-  در تمامی مراکز درمانی ایران، درمان تحت بیهوشی یا خواب آوری از طریق داروهای وریدی انجام می شود و نیاز به رگ گرفتن از کودک است. این چالشی برای بسیاری از والدین است. کودکی که برای درمان های دندانپزشکی همکاری نمی کند معمولا برای رگ گرفتن هم همکاری ندارد؛ به همین دلیل در اکثر مراکز درمانی در ابتدا دارویی را به صورت خوراکی، داخل بینی یا عضلانی به کودک می دهند تا کمی خواب آلود شود. این مساله به متخصص بیهوشی کمک می کند تا رگ گرفتن را در شرایط آرام تری انجام دهد و کودک هم تجربه بدی نداشته باشد. این مرحله به عنوان «پره مدیکیشن» یا « پیش دارویی» نامیده می شود. و همان طور که گفته شد با دو هدف تسهیل در امر رگ گیری و کاهش ناراحتی و اضطراب کودک انجام می شود. بعضی از متخصصین بیهوشی بدون پیش دارویی رگ می گیرند. تفاوت روش بین متخصصین بیهوشی در این مساله وجود دارد و در روند کلی کار تاثیر ندارد. اگر تجربه ای در این زمینه دارید می توانید با دندانپزشک خود قبل از کار صحبت و مشورت کنید.

تا این مرحله کودک در آغوش و در کنار والدین است تلاش کادر درمان در این است که تا زمانی که کودک گیج و خواب آلود نشده است از والدین جدا نشود. بعد از خواب آلودگی کودک به اتاق کار منتقل شده؛ متخصص بیهوشی کودک را بر اساس این که درمان قرار است تحت بیهوشی انجام شود  یا خواب آوری، آماده می کند. و با تایید متخصص بیهوشی دندانپزشک درمان را شروع  می کند. در زمان درمان دندانپزشکی کودک توسط پزشک متخصص و تکنسین بیهوشی کنترل می شود. دستگاه های مانیتورینگ سطح اکسیژن خون، تعداد ضربان قلب، تنفس، میزان دی اکسید کربن بازدمی و میزان فشارخون را ثبت می کنند.

در اکثر موارد به خصوص در درمان بیهوشی قرار است تمام درمان های دندانپزشکی در یک جلسه انجام شود . اگر کودک برای تهیه عکس قبل از کار همکاری نکرده باشد عکس هم گرفته می شود. معمولا با توجه به این که تعداد دندان های پوسیده زیاد است معمولا زمان درمان طولانی است. در نهایت درمان ها بر اساس هماهنگی دندانپزشک با والدین تکمیل می شود . دقت شود گاهی در هنگام کار ممکن طرح درمان برای دندان خاصی تغییر کند در این موارد با والدین هماهنگ شده و درمان جدید جایگزین می شود.

امروزه با توجه به ارتقای کیفیت داروهای بیهوشی معمولا زمان بیدار شدن کودک کوتاه است. کودک بعد از پایان کار دندانپزشکی به اتاق ریکاوری منتقل می شود. در آنجا تحت نظر متخصص و تکنسین بیهوشی ، والدین کودک هم حضور پیدا می کنند و تا هوشیاری  کودک  در کنار او هستند. در واقع کودک دوباره در کنار والدین بیدار می شود.

چه نکاتی بعد از درمان باید مد نظر قرار گیرد؟

۱-  کودک باید یک تا دو ساعت بعد از خاتمه کار ناشتا بماند. این مساله با هماهنگی  متخصص بیهوشی تنظیم می شود. کودک باید برای نوشیدن به اندازه کافی بیدار باشد که آب یا سایر نوشیدنی ها را به طور کامل بنوشد و به اصطلاح در گلوی او نپرد.غذا خوردن در روز عمل با مصرف مایعات شروع و کم کم با غذاهای جامد ادامه پیدا کند.

۲-  دندانپزشک داروهای لازم بعد از کار را تجویز و برای والدین شرح می دهد. معمولا مسکن و گاهی آنتی بیوتیک تنها داروهای مورد نیاز هستند.

۳-  در روز عمل مواظب کودک باشید. کودکان بسیار متفاوت هستند؛ گاهی در طول روز خواب آلود هستند که مشکلی نیست .

۴-  حالت تهوع به دنبال داروهای بیهوشی متداول معمولا دیده نمی شود اما ممکن است بعد از خوردن وعده غذایی سنگین در ساعات اولیه بعد از درمان کودک دچار حالت تهوع شود و معمولا کوتاه مدت است و یا با هماهنگی متخصص بیهوشی یا دندانپزشک داروی لازم تجویز می شود.  

۵-  تب و افزایش دمای بدن در حد نیم درجه ممکن است رخ دهد که با مصرف داروهای ضد درد متداول (استامینوفن یا ایبوپروفن) کنترل می شود. در صورت بروز تب بیشتر یا در روزهای بعد با  دندانپزشک تماس بگیرید.

۶-  رعایت بهداشت دهان از همان روز اول درمان به بهبود بافت ها وکاهش ناراحتی بعد از کار کمک می کند.

۷- بهتر است یک هفته بعد از درمان به دندانپزشک مراجعه کنید تا کودک معاینه شود.

ادامه مطلب
مقالات
17 آبان 1399 توسط دکتر نرجس امیری 0 دیدگاه

بهداشت دهان در کودکان زیر 3 سال

پوسیدگی دندان یکی از مشکلات مهم دوران کودکی محسوب می شود؛ تخریب شکل ظاهری دندان ها ، درد ، عفونت دندانی از یک سو و عدم همکاری کودکان خردسال(کودکان 2 ساله و گاه کوچکتر)ازسوی دیگر، باعث درمان های سنگین دندانپزشکی تحت بیهوشی یا خواب آوری می شود. مهمترین فاکتورهای موثردربروز پوسیدگی عبارتند از: وضعیت دهان ودندان ها (ساختمان دندان،ترکیب بزاق)،وجود میکرواورگانیسم پوسیدگی زا ومواد غذایی دارای کربوهیدرات. سایرفاکتور ها مثل دسترسی به فلوراید،بیماریهای زمینه ای درکودک واحتمال مصرف طولانی مدت داروها، سطح اقتصادی واجتماعی و … نیز در بروز پوسیدگی نقش دارد.

بهترین زمان مشاوره برای سلامت دهان ودندان قبل از تولد کودک است و بهتر است اولین دیدار دندانپزشک با کودک بعد از رویش اولین دندان شیری و تا حدود یکسالگی رخ دهد. دراین ملاقات ها فاکتورهای موثر درسلامت دهان ودندان ها، عوامل ایجادکننده پوسیدگی و روشهای کنترل آنها مرور می شود. ازدیگر اهداف معاینه اولیه، آشنایی والدین وکودک با محیط مطب و تیم دندانپزشکی است؛ که سبب کاهش اضطراب درملاقات های بعدی می شود.

ساختمان دندان و ترکیب بزاق تاحد زیادی توسط عوامل ژنتیکی کنترل می شود، بعد از تولد فلوراید میتواند باعث افزایش استحکام مینای دندان شود. درزمینه استفاده از فلوراید براساس شرایط دهان؛ محل زندگی ، آب مصرفی ومشورت با دندانپزشک تصمیم گیری می شود.

دهان نوزاد درهنگام تولد تقریبا بدون میکرو اورگانیسم است. میکرو اورگانیسم های پوسیدگی زا به طورعمده ازدهان مادر(یا مراقب اصلی کودک)به کودک منتقل میشود. استفاده از قاشق مشترک، بوسیدن و … سبب ورود باکتریها به دهان کودک می شود. اثبات شده است که سلامت دهان و دندانهای مادر در کاهش میکرو اورگانیسم های دهان مادر و درنتیجه کاستن انتقال میکرو اورگانیسم به دهان نوزاد و پیشگیری از پوسیدگی درکودکان نقش دارد. این مساله نقش پررنگ مشاوره های قبل از تولد یا حتی پیش از بارداری را نشان می دهد.

برای ایجاد پوسیدگی باکتریهای دهان از مواد قندی استفاده کرده، اسید تولید میکنند؛ و به تدریج بافت سخت دندان(مینای دندان) را تخریب می کنند. بحث عمده در پیشگیری از پوسیدگی کنترل مصرف مواد قندی است. این مساله ضرورت داشتن رژیم غذایی سالم (براساس هرم غذایی) و حذف میان وعده های متعدد و عمدتا شیرین را مجددا یادآوری می کند. اما دردوران نوزادی مشکل منحصر به فردی وجود دارد. مصرف شیر شبانه یکی از عوامل ایجاد کننده پوسیدگی در کودکان است و متاسفانه سبب بروز مشکلات زیادی برای کودک و والدین می شود. به والدین توصیه می شود بعد از هربار شیر خوردن نوزاد در شب دهان او با کمی آب تمیزشود تا شیر روی دندان ها باقی نماند.(می توان از شیشه، قطره چکان، یا پارچه مرطوب … استفاده کرد.)

نکته اساسی دیگر، کنترل بهداشت دهان کودک در سالهای اول زندگی است. درسال اول زندگی و قبل از رویش دندان های آسیای کودک، تمیز کردن دهان (شامل دندان ها وماساژ لثه) می تواند بااستفاده ازپارچه تمیز مرطوب به طور کامل انجام شود. استفاده از مسواک تنها درصورت تمایل والدین توصیه می شود وضروری نیست. استفاده از خمیر دندان نه ضروری است و نه با توجه به تولید کف، وجود فلوراید و بلع آنها عاقلانه. با رویش دندانهای آسیای شیری میتوان از مسواک نرم متناسب با سن برای کودک استفاده کرد. اگر چه کودکان دراین سن دوست دارند خودشان مسواک بزنند اما در نهایت باید والدین خودشان این کار را انجام دهند. معمولا دراین سن، تمیز کردن دهان یکباردر شبانه روز کافی است. بعد از 2 سالگی می توان ازمیزان بسیار کم خمیردندان ( درحد دانه برنج ) استفاده کرد ؛ و کم کم آموزش خارج کردن آب دهان به کودک داده شود. بعد از رویش کامل دندان های شیری و ایجاد تماس بین دندانی با کمک نخ دندان این نواحی باید تمیز شود.

در مواردی کودکان درهنگام مسواک زدن مقاومت نشان می دهند؛ درتصاویر زیرچند موقعیت برای کنترل بهتر کودک نشان داده شده است، هرچند ممکن است در ابتدا ناخوشایند به نظر برسد اما برای کودک سرسختی که مقاومت می کند امکان کار را فراهم کرده و با تشویق پیوسته ازسوی والدین کم کم نگرش مثبت نیز ایجاد می شود.

Reference:

Dean JA, Avery DR ,McDonald RE: Dentistry for child and adolescent; 9th ed 2011.

ادامه مطلب
مقالات
31 فروردین 1399 توسط دکتر نرجس امیری 0 دیدگاه

رویش نابجا دندان دائمی

ادامه مطلب
مقالات
20 مرداد 1396 توسط دکتر نرجس امیری 0 دیدگاه

سلول‌های بنیادی دندان شیری

سلولهای بنیادی سلولهایی هستند که توانایی تبدیل به انواع مختلفی از سلولهای بدن را دارند .یکی از ویژگی های اصلی این سلولها توانایی آنها در نوسازی خود تقسیم و تکثیر و همچنین تبدیل به انواع مختلفی از سلولهای بدن از جمله خون ، قلب ، استخوان ها ، پوست ، ماهیچه و … می باشد.

سلولهای بنیادی از منابع مختلفی تامین می شوند از جمله جنین ، خون بند ناف و …

بحث درباره کارایی و توانایی سلولهای بنیادی بسیار است اما آنچه درباره سلولهای بنیادی پالپ دندان اهمیت دارد در اینجا گفته می شود.

مهمترین ویژگی سلول های بنیادی پالپ دندان در دسترس بودن انهاست . کار جمع آوری آسان است و بر خلاف استخراج سلول بنیادی مغز استخوان که نیاز به جراحی دارد یا سلول بنیادی خون بند ناف که تنها در هنگام تولد موجود است سلول بنیادی پالپ دندان هم از دندان شیری و هم از دندان دائمی (که کشیدن آن ضرورت داشته باشد مثل دندان عقل یا رای ارتودنسی) قابل استخراج است.

نگهداری از سلولهای بنیادی پالپ دندان به معنای حفظ سلولهای بنیادی گرفته شده از دندان فرد به منظور استفاده از آن در آینده می باشد.

در حال حاضردرایران بانک سلولهای بنیادی دندان شیری در اصفهان (دومین بانک سلولهای بنیادی در جهان بعد از آمریکا) تاسیس شده است. قرار است مراکزی برای کشیدن دندان شیری در شهرستانها تاسیس شود تا دندان بعد از کشیده شدن در مایع و سرم فیزیولوژیک مخصوص گذاشته شود و در مدت حداکثر 24 ساعت به این مرکز منتقل شود.

منبعwww.nininama.com

در این زمینه ذکر چند نکته مهم است:

علی رغم تمام تلاشها هنوز نحوه پذیرش و نگهداری عمومی اعلام نشده است.

دندانهای مناسب برای استخراج سلولهای بنیادی ، دندان سالمی است که طول کافی از ریشه آن باقی مانده باشد. بنابراین دندان شیری کاملا لق ، در این زمینه مناسب نیست و بهترین حالت دندانی است که قرار است بیفتد و دندانپزشک آن را بکشد.

قبل از کشیدن دندان انجام آزمایشهای غربالگری هپاتیت و ایدز برای اطمینان از الوده نبودن نمونه ها ضروری است.

تعداد بازدید: 17,764

ادامه مطلب
مقالات
21 مهر 1394 توسط دکتر نرجس امیری 0 دیدگاه

تاثیر فیشورسیلانت در پیشگیری از پوسیدگی

ﺑﺮرﺳﯽ  ﺗﺎ ﺛﯿﺮ ﻓﯿﺸﻮرﺳﯿﻼﻧﺖ اﻧﺠﺎم ﺷﺪه در ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻧﮕﺮ در ﭘﯿﺸﮕﯿﺮ ي از ﭘﻮﺳﯿﺪﮔﯽ ﺳﻄﺢ ﺟﻮﻧﺪه دﻧﺪا نﻫﺎي ﻣﻮﻟﺮ اول داﺋﻤﯽ

ﻓﯿﺸﻮر ﺳـﯿﻼﻧﺖ ﺗﮑﻨﯿﮑـﯽ ﺟﻬـﺖ ﭘﯿﺸـﮕﯿﺮ ي از ﭘﻮﺳـﯿﺪﮔﯽ ﭘﯿـﺖ و ﻓﯿﺸﻮرﻫﺎ ي دﻧﺪان ﻣﺤﺴﻮب ﻣﯽﺷﻮد. ﺧﻮاص ﻣﻬـﺎر ﭘﻮﺳـﯿﺪﮔﯽ ﺷـﯿﺎر ﭘﻮﺷﻬﺎ ﺑﻪ ﺑﺴﺘﻪ ﺷﺪن ﻓﯿﺰﯾﮑﯽ ﻓﺮورﻓﺘﮕﯽﻫﺎ و ﺷﯿﺎرﻫﺎ ي دﻧﺪان ﻧﺴـﺒﺖ  داده ﺷﺪه اﺳﺖ. اﯾﻦ اﻣﺮ ﻋﻼوه ﺑﺮ اﯾﺠﺎد ﺳﻄﺢ ﺧـﻮد ﺗﻤﯿـﺰ ﺷـﻮﻧﺪه از  اﺳﺘﻘﺮار ﺑﺎﮐﺘﺮيﻫﺎ ي ﺟﺪﯾﺪ در ﻓﺮورﻓﺘﮕﯽﻫﺎ و ﺷـﯿﺎرﻫﺎ و ﻧﯿـﺰ از ﻧﻔـﻮذ  ﮐﺮﺑﻮﻫﯿﺪراﺗﻬﺎ ي ﺗﺨﻤﯿﺮ ﺷﻮﻧﺪه ﺑﺮا ي دﺳﺘﺮﺳﯽ ﻫﺮ ﮔﻮﻧﻪ  ﺑﺎﮐﺘﺮ ي ﺑﺎﻗﯽ ﻣﺎﻧـﺪه در ﻓﺮورﻓﺘﮕـﯽ و ﺷــﯿﺎرﻫﺎ ﭘﯿﺸـﮕﯿﺮ ي ﻣــﯽﮐﻨـﺪ. ﺷــﯿﺎرﻫﺎ و ﻓﺮورﻓﺘﮕــﯽ ﻫــﺎ دارا ي ﺑــﺎﻻﺗﺮﯾﻦ ﺷــﯿﻮع ﺑــﯿﻦ ﺗﻤــﺎﻣﯽ ﭘﻮﺳﯿﺪﮔﯽ ﻫـﺎي  دﻧـﺪاﻧﯽ اﺳـﺖ . ﻣﻄﺎﻟﻌـﺎت ﻧﺸـﺎن داده اﺳـﺖ ﮐـﻪ  ﻣﺼﺮف ﻓﻠﻮراﯾﺪ ﻣﻮﺿﻌﯽ و ﺳﯿﺴﺘﻤﯿﮏ در ﺳﻄﻮح دارا ي ﺷﯿﺎر ﺣـﺪاﻗﻞ   اﺛﺮات ﭘﯿﺸﮕﯿﺮي ﮐﻨﻨﺪه در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﭘﻮﺳـﯿﺪﮔﯽ را دارد .

 ﭘﯿﺖ و ﻓﯿﺸﻮر ﺳﯿﻼﻧﺖ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺑﺨﺸﯽ از ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻧﮕﺮ ﺳﻼﻣﺖ دﻫﺎن و دﻧﺪان ﺑﺎ ﻫﺪف ﮐﺎﻫﺶ ﭘﻮﺳﯿﺪﮔﯽ دﻧﺪا ن ﻫـﺎي داﺋﻤﯽ در شهر زاهدان اﺟﺮا ﻣﯽﺷﻮد. اﯾﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ، ﺑﺎ ﻫﺪف ﺑﺮرﺳﯽ ﺗﺎﺛﯿﺮ ﻓﯿﺸﻮر ﺳﯿﻼﻧﺖ اﻧﺠـﺎم ﺷـﺪه در ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ ﺟﺎﻣﻌـﻪ ﻧﮕـﺮ در ﭘﯿﺸـﮕﯿﺮ ي از ﭘﻮﺳﯿﺪﮔﯽ دﻧﺪا ن ﻫـﺎي  ﻣﻮﻟﺮ اول داﺋﻤﯽ در دانشکده دندانپزشکی زاهدان درسال 1387 اﻧﺠﺎم ﺷﺪ.

  3 سال بعد از انجام فیشور سیلانت ، وضعیت دندانی کودکانی که در برنامه شرکت کرده بودند (گروه مورد ) با کودکانی از همان منطقه که دربرنامه فیشورسیلانت شرکت نداشتند ( گروه شاهد ) مقایسه گردید . ﻣﺘﻮﺳﻂ ﺳﻦ ﮐﻮدﮐﺎن در زﻣﺎن ﻗﺮار دادن ﺳﯿﻼﻧﺖ  7/6  سال  و  ﺑﻄﻮر ﻣﺘﻮﺳﻂ از زﻣﺎن اﺟﺮا ي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻓﯿﺸﻮر ﺳـﯿﻼﻧﺖ آﻧﻬـﺎ  38 ماه گذشته بود. ﻣﯿﺰان ﭘﻮﺳﯿﺪﮔﯽ در ﮔﺮوه ﻣﻮرد 0/14 %  و در ﮔﺮوه ﺷﺎﻫﺪ 6/21 % بود. (  001/0  >  p )  ﺷﺎﻧﺲ ﺑﺮوز ﭘﻮﺳﯿﺪﮔﯽ ﺑـﺮا ي اﻓـﺮاد ﮔـﺮوه ﺷﺎﻫﺪ  ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﮔﺮوه ﻣﻮرد 5/1 برابر بود  .

در مجموع میزان پوسیدگی دندان های دائمی در گروه مورد ( دارای فیشورسیلانت ) کمتر از گروه شاهد بود  و میتوان نتیجه گرفت که فیشورسیلانت در پیشگیری از پوسیدگی سطح اکلوزال موفقیت آمیز بوده است.

ادامه مطلب
مقالات
20 مرداد 1394 توسط دکتر نرجس امیری 0 دیدگاه

رابطه تغذیه شیر مادر و پوسیدگی هاي زودرس

بررسی مروري رابطه تغذیه شیر مادر و پوسیدگی هاي زودرس دوران کودکی

دکتر نرجس امیري تهرانی زاده استادیار گروه آموزشی دندانپزشکی کودکان، واحد دندانپزشکی دانشکده دندانپزشکی، دانشگاه آزاد اسلامی تهران، تهران، ایران

دکتر ناهید عسگري زاده دانشیار گروه آموزشی دندانپزشکی کودکان ، واحددندانپزشکی دانشکده دندانپزشکی، دانشگاه آزاد اسلامی تهران، تهران، ایران

دکتر وجیهه کامل متخصص دندانپزشکی کودکان

مقدمه 

سلامت دهانی خوب بخشی از سلامت کلی فرد است. علـی رغـم افزایش آگاهی در بین عموم مردم و پزشکان، پوسـیدگی هـاي زودرس دوران کودکی (Early Childhood Caries, ECC) به عنـوان یـک مشکل چشمگیر در جامعه دیده می شـود . اگرچـه شـیوع پوسـیدگی در دندان هاي دایمی کاهش یافته است، شیوع آن در دنـدان هـاي شـیري ثابت یا در بعضی جمعیت ها زیاد شده است . بـه طوریکـه ECC را می توان به عنوان یک اپیدمی در بین خانواده هایی که درآمد کم دارند و در مناطق عقب افتاده زندگی می کنند دانست. با وجود تشخیص آسان و زود هنگام، هزینه درمان بـالا اسـت . ایـن نـوع پوسـیدگی یکـی از شایع ترین علت هایی است که کودکان به مراکز درمـانی (بیمارسـتانی ) مراجعه می کنند و براي درمان اکثراً به بیهوشی عمومی نیازمند هستند. با توجه به هزینه بالاي مراقبت و قابل پیشگیري بودن، بهترین روش برخورد، پیشگیري از ایجاد آن است. به همین منظور بررسی اتیولـوژي ECC در مرحله اول اهمیت قرار دارد. 

به طور کلی این توافق وجود دارد که افراد مبـتلا ، اکثـراً در طبقـه محروم اجتماعی و اقتصادي هستند . به طـوري  کـه در جامعـه آمریکا تقریباً 20% کودکان، 80% کل پوسیدگی کودکان زیر 5 سال را تجربه می کنند . کودکان درگیر، عفونت گسـترده بـا اسـترپتوکوك موتانس را نشان می دهند و عادات غذایی نامناسب دارند . مصرف مکرر مکمل هاي شـیرین  و تغذیـه شـبا نه از شیشـه حـاوي ترکیبـات شیرین، از جمله رژیم هاي غذایی نامناسب است که ارتباط آن با ECC در اکثر مطالعات به اثبات رسیده است . 

از دیگر فاکتورهاي ذکر شده در اتیولوژي ECC، تغذیه از مادر یـا Breast-feeding ) BF ) است. در دندانپزشکی یک نظـر کلـی وجـود دارد که BF خصوصاً اگر شبانه یا طولانی مدت باشد منجر بـه ایجـاد پوسیدگی می شود. بر همین اساس انجمن دندانپزشکی کودکان آمریکا (AAP) در اولین بند از سیاسـت هاي خـود در تشـویق فعالیـت هـاي تغذیه اي مناسب و عدم پذیرش رفتارهاي ناصحیح تغذیه بیان می کنـد که باید از تغذیه شبانه و به دلخواه از مادر بعد از رویش اولـین دنـدان شیري اجتناب شود . در همین رابطه انجمن پزشکان کودکان آمریکا (AAD) بیان می کند که BF باید حداقل تا یکسالگی و بعد از آن تا هر زمان بنا به تمایل مادر و کودك ادامه پیدا کند. هیچ محدودیت سـنی  براي BF ذکر نشده است ؛ از سوي دیگر سازمان بهداشت جهانی (WHO) پیشنهاد می کند که BF تا 2 سالگی ادامه پیدا کند . 

هرچند در دستورالعمل انجمن دندانپزشکی کودکان آمریکا (AAP)  تاکید دارد که بعد از رویش اولین دندان شـیري از تغذیـه دلخواهانه از شیر مادر اجتناب شود. همین مسأله از سـوي بسـیاري از پزشکان ، محروم کردن نوزاد از بسیاري از مزایاي تغذیه از شـیر مـادر درنظر گرفته شده است. لذا بررسی مجدد مقالات جهت دستیابی به توصیه علمی و هماهنگی بین گروه های مختلف پزشکی و دادن توصیه های مشترک برای پیشگیری از پوسیدگی های دندان ضروری است . 

نتیجه گیري:

رابطه بین پوسیدگی های زودرس دوران کودکی وتغذیه از شیر مادر بسیار متغیر ودر مطالعات مختلف نتایج متفاوت گزارش شده است . به نظر میرسد بر خلاف نقش قطعی شیشه شیر در پوسیدگی در مورد شیر مادر قطعی نیست لذا با توجه به نقش فراوان شیر مادر در تغذیه و رشد کودك و اهمیت پیشگیري از پوسیدگی در دوران کودکی، بایـد والـدین را در زمینـه احتمـال  پوسیدگی دندان هاي کودك در اثر تغذیه شبانه از شیر مادر آگاه کرد و توصیه های بهداشتی شامل پاک کردن دهان کودک با آب یا گاز  ( پارچه تمیز )  هر بار تغذیه شبانه ، جایگزین قطع شیر شبانه شود .

ادامه مطلب
مقالات
21 خرداد 1394 توسط دکتر نرجس امیری 0 دیدگاه

پیشگیری

سلامت دندانهای شیری اولین گام درسلامت دندانهای دائمی است . این دندانها در جویدن ، تکلم ، زیبایی وحفظ فضای دندانهای دائمی نقش دارند. رویش دندانهای دائمی از حدود 6 سالگی شروع وتا 12 سالگی جانشین تمام دندانهای شیری میشود.علت عمده از دست دادن زود هنگام دندانهای شیری ، پوسیدگی و ضربه به آنها است . پوسیدگی بیماری عفونی قابل پیشگیری است که در صورت عدم درمان به تخریب وسیع دندان ، درد و عفونت منجر میشود .روند پوسیدگی در ساده ترین فرم به شرح زیر است :
مواد غذائی قندی + باکتریهای دهان —>اسید + دندان ——->پوسیدگی دندان

واقعیت این است که نمی توان گفت مواد قندی رابه کلی از غذای روزانه حذف کرد یا هنوز واکسنی کشف نشده است که باکتریهای دهان را بطور کامل از بین ببرد اما می توان با ترکیب چندین روش اثرآنها را کاهش داده وبا پوسیدگی دندان مقابله کرد . این روشها شامل موارد زیر می باشد  : 1 – مسواک زدن واستفاده از نخ دندان  2- تغذیه مناسب    3 – فلورایدتراپی و فیشورسیلانت . 

 فلورایدتراپی :

استفاده از فلوراید یکی از بهترین روشهای پیشگیری از پوسیدگی دندان می باشد. کاربرد موضعی فلوراید توسط دندانپزشک (فلوراید تراپی) ساختمان دندان را نسبت به روند پوسیدگی مقاوم کرده و در  پیشگیری از پوسیدگی های جدید موثر است. انجام فلوراید تراپی با صلاحدید دندانپزشک و انجام آن به صورت دوره ای (هر 3-6 ماه یک بار) بین 40 تل 50 درصد باعث کاهش پوسیدگی می شود.

 فیشورسیلانت : 

شیار های عمیق سطح جونده دندان های آسیا با مواد مخصوص همرنگ دندان پر می شود. با انجام این کار عمق شیارها کم شده، امکان تمیز کردن آنها بهتر می شود و از پوسیدگی سطح جونده دندان های آسیا پیشگیری می گردد. در مواردی که برای دندان کودک فیشورسیلانت انجام می شود باید هر 6 ماه یک بار دندان های کودک توسط دندانپزشک معاینه شود.

ادامه مطلب